Deze post gaat over waarden van het team als moreel kompas. Over organisaties die middels gemeenschappelijke waarden uitdrukken hoe ze met hun klanten en met elkaar om willen gaan. Wat ze daarbij écht belangrijk vinden. En hoe ze hun doelen willen bereiken. Het bedenken en vaststellen van waarden is één. Maar er daadwerkelijk naar leven is een ander verhaal.

Waarden van het team doorvoelen

De vraag is hoe je waarden tussen de oren en in het systeem van je mensen krijgt. Niet zo gemakkelijk omdat het bij waarden om gedrag gaat en gedrag(sverandering) kun je niet afspreken. Neem nu de bankencrisis van de afgelopen jaren. De waarden van het team, “betrouwbaarheid” en “integriteit”, die de meeste banken propageren te hebben bleken een wassen neus. Sterker nog: onbetrouwbare en niet integere bankmensen hebben de crisis veroorzaakt. Daarop namen in Nederland de AFM en de Nederlandse Bank actie. Nederlandse banken werden overspoeld met nieuwe regelgeving. Daarnaast moesten commissarissen, bestuurders en medewerkers de bankierseed afleggen waarin betrouwbaarheid en integriteit werden “afgesproken”. De vraag is of dit geholpen heeft en of hierdoor nu iedere bankmedewerker in Nederland deze waarden in zijn systeem heeft zitten en daarnaar handelt?

Twee voorbeelden van organisaties die de waarde veiligheid belangrijk vinden daar in de praktijk ook daadwerkelijk naar handelen. Waarbij niet regelgeving maar vooral gedrag leidend is in hun aanpak. Eén daarvan is Stedin. Een van de netbeheerders van gas en elektra in Nederland die dagelijks geconfronteerd wordt met situaties die voor hun medewerkers maar ook voor de bewoners in hun gebied risico’s met zich meebrengen. Een kleine fout kan grote gevolgen hebben. “Wij geloven niet dat het veiliger wordt door meer regels en procedures” zegt Jeroen Grond (Directeur veiligheid, milieu, gezondheid en kwaliteit bij Stedin). “Waar we wél in geloven is dat iedere medewerker van Stedin zich bewust is van de risico’s en daar ook naar handelt. Dat mensen elkaar aanspreken op niet veilig gedrag omdat we gewoon met zijn allen ’s-avonds weer gezond thuis willen komen. Naast bestaande regels en procedures hebben we programma’s die zich vooral richten op gedrag. Gedrag dat doorleefd wordt van medewerkers tot en met onze raad van bestuur.”

Waarden van het team in Afghanistan

Een ander voorbeeld is het leger. In een presentatie van de Majoor Peter Marx, tijdens een van onze Mission Command workshops, vertelde hij over zijn missie in Afghanistan. Marx, toen een luitenant van 25 jaar oud, kwam met zijn peloton van 40 man sterk onder vuur te liggen van de Taliban. Zijn peloton werd van drie kanten aangevallen en één raket doorboorde een van zijn voertuigen waarbij de chauffeur levensgevaarlijk gewond raakte. Het peloton wist, in een zeer gevaarlijke en kwetsbare situatie, de chauffeur uit het voertuig te halen. Marx wist door koelbloedig handelen het vuuroverwicht te herstellen en veel tegenstanders uit te schakelen. Hierdoor kon hij zich met zijn hele eenheid, inclusief het beschadigde voertuig, uit de hinderlaag terugtrekken en de gewonde afvoeren naar het kamp. Een van de workshopdeelnemers vroeg aan Marx: “Welke afweging heeft u gemaakt toen u de chauffeur……..”. Marx onderbrak hem en zei: “Sorry dat ik je onderbreek maar wij hébben geen afweging gemaakt. Een dode of gewonde achterlaten is namelijk nooit een optie. De vraag was niet óf maar hoe we hem uit het voertuig konden halen en weer mee konden nemen naar het basis kamp.” Over het doorleven van de waarden van het team gesproken en daarnaar handelen……..

Organisaties die bewust kiezen voor wat ze écht belangrijk vinden in de manier waarop ze zaken doen zijn voor mij organisaties met een ziel. Organisaties waarbij waarden een moreel kompas zijn geworden. Waarbij het niet alleen gaat om geld verdienen, tevreden klanten en tevreden medewerkers. Maar waar het ook gaat over de manier waarop je dat bereikt. Organisaties waar je graag klant wilt zijn of wilt werken.

Eens sparren over een waarden gedreven team en wat dat oplevert? Neem contact met ons op.